هایرکس ارتودنسی، یکی از فناوریهای پیشرفته در حوزه ارتودنسی دندان است که هدف آن بهبود وضعیت فک و دندانهاست. این فناوری با استفاده از دستگاه هایرکس ارتودنسی، به اصلاح مشکلات فکی و دندانی کمک میکند. معمولا در مواردی که فک بالایی نیاز به گسترش دارد، از هایرکس ارتودنسی استفاده میشود. کاربرد اصلی این روش در بهبود عملکرد جویدن و ایجاد تناسب بهتر میان دو فک است.
در انتخاب این روش، عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، وضعیت کنونی فک و دندانها، و نیاز به اصلاحات گستردهتر مورد توجه قرار میگیرد. هایرکس ارتودنسی به ویژه برای کودکان و نوجوانان که در حال رشد هستند مناسب است، زیرا انعطاف پذیری بافتهای فکی در این سنین بیشتر است. با این حال، بسته به شرایط خاص، ممکن است برای بزرگسالان نیز توصیه شود.
هایرکس ارتودنسی چیست و چگونه کار میکند؟ این دستگاه به طور خاص برای تصحیح مشکلات ارتوپدی فک بالا و ایجاد هماهنگی بهتر میان دو فک طراحی شده است. با توجه به اهمیت بالای تعادل فکی و زیبایی لبخند، استفاده از این روش میتواند در بهبود عملکرد دندان و بهبود ظاهر کل صورت موثر باشد.
دکتر ایلناز حاج همتی میتوانند طی جلسات مشاوره، اطلاعات بیشتری درباره هایرکس و نحوه عملکرد آن ارائه دهند. برای دریافت مشاوره رایگان فرم زیر را تکمیل کنید.
هایرکس ارتودنسی چیست؟
هایرکس ارتودنسی نوعی دستگاه است که برای افزایش عرض قوس دندانی به کار میرود. این دستگاه به صورت پلاک روی سقف دهان قرار میگیرد. افراد با مشکلات فضا و تنگی قوس دندانی از هایرکس ارتودنسی بهرهمند میشوند. پلاک هایرکس ارتودنسی به کمک پیچ قابل تنظیم، به تدریج فشار ملایمی به دندانها وارد میکند.
این نوع ارتودنسی ویژگیهای خاص خود را دارد. دستگاه هایرکس ارتودنسی به طور معمول قابل تنظیم است و نیاز به بازدیدهای منظم توسط ارتودنتیست دارد تا تنظیمات مناسب انجام شود. دندانپزشکان و نیز دکتر ایلناز حاج همتی، دکتر متخصص ارتودنسی دندان در غرب تهران از این دستگاه برای کمک به اصلاح مشکلات فشردگی دندانها و تنگی قوس استفاده میکنند. در سنین نوجوانی که فک هنوز در حال رشد است، این روش نتایج بهتری دارد.
استفاده از دستگاه هایرکس ارتودنسی باعث میشود که فک به آرامی گسترش یابد و دندانها در جایگاه صحیحتری قرار گیرند. این روند زمانبر است و نیاز به صبر و همکاری بیمار دارد. دستگاه مذکور معمولا بر اساس نیاز هر بیمار شخصی سازی میشود و ارتودنسیتها به هنگام نصب آن دستورالعمل دقیق مراقبت و استفاده را ارائه میدهند.
همچنین بخوانید: انواع پلاک های ارتوپدی فک
پلاک هایرکس ارتودنسی بیشتر برای کودکانی که مشکلات ژنتیکی فکی-دندانی دارند، توصیه میشود. همچنین برای بزرگسالانی که نیاز به اصلاح مشکلی مشابه دارند، در برخی موارد مورد استفاده قرار میگیرد. فراموش نکنید که انتخاب مناسب باید توسط متخصص ارتودنسی با ارزیابیهای دقیق انجام شود.

هایرکس ارتودنسی برای چه افرادی مناسب است؟
این ابزار بیشتر برای کودکانی و نوجوانانی کاربرد دارد که دچار تنگی فک بالا هستند. تنگی فک در این افراد میتواند موجب مشکلاتی مانند عدم تطابق مناسب بین فکها و شلوغی دندانها شود.
بزرگسالانی که از ناهنجاریهای مشابه رنج میبرند نیز میتوانند از مزایای این دستگاه بهرهمند شوند. هر چند، کارایی دستگاه هایرکس ارتودنسی دندان در سنین پایینتر بیشتر است، زیرا در این دوره استخوانها و دندانها به راحتی قابل اصلاح هستند.
افرادی که دچار کراس بایت یا عدم تطابق میان فک بالا و پایین هستند، قابلیت استفاده از پلاک هایرکس را دارند. این شرایط به علت عدم تطابق صحیح فکی و دندانی ممکن است به مشکلات دیگری مانند سایش دندانها و درد فکی منجر شود.
افراد باید از وضعیت بهداشت دهان و دندان خوبی برخوردار باشند تا درمان ارتودنسی به بهترین حالت ممکن انجام شود. عدم رعایت بهداشت دندانها در طول دوره درمان با دستگاه هایرکس ارتودنسی میتواند منجر به افزایش خطر مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه شود.
در چه مواردی استفاده از دستگاه هایرکس ارتودنسی ضروری است؟
دستگاه هایرکس در 3 حالت مورد استفاده قرار میگیرد که در ادامه به تفصیل هر کدام خواهیم پرداخت:
مورد اول: درمان تنگی فک بالا
دستگاه هایرکس ارتودنسی به باز شدن فک بالا کمک میکند، به خصوص در مواردی که بیماران دچار تنگی فک بالا هستند. این مشکل میتواند سبب ایجاد همپوشانی نادرست دندانها و افزایش فشار بر روی دندانها شود. از طریق استفاده از پلاک هایرکس ارتودنسی، فضای کافی برای چینش صحیح دندانها فراهم میشود و مشکلات ناشی از ناراستی فک بهبود مییابد.
همچنین بخوانید: علت خارش لثه در ارتودنسی
مورد دوم: رفع مشکلات تنفسی
افرادی که از مشکلات تنفسی مزمن مانند خر و پف یا آپنه خواب رنج میبرند، ممکن است از دستگاه هایرکس ارتودنسی به کمک آنها بیاید. این دستگاه با گسترش فضای فک بالا، مجرای هوایی بینی را بهبود میبخشد و جریان هوای بهبود یافته میتواند به کاهش علائم و مشکلات تنفسی کمک کند. با بهبود کیفیت تنفس، خواب بهتری نیز تجربه میشود.
مورد سوم: آماده سازی دندانها برای ارتودنسی ثابت
پیش از آنکه درمان ارتودنسی با دستگاههای ثابت آغاز شود، میتوان از دستگاه هایرکس ارتودنسی برای آماده سازی فک استفاده کرد. این فرآیند به اصلاح تراز فک و ایجاد فضای کافی برای حرکت صحیح دندانها کمک میکند. پس از استفاده از پلاک هایرکس، نتایج بهتری از درمان ارتودنسی ثابت بدست میآید و مدت زمان درمان نیز ممکن است کاهش یابد.
موارد استفاده | توضیح |
| درمان تنگی فک بالا | کمک به باز شدن فک بالا برای فراهم کردن فضای کافی برای چینش صحیح دندانها و کاهش فشار. |
| رفع مشکلات تنفسی | بهبود مجرای هوایی بینی و جریان هوا با گسترش فک بالا، که به کاهش خروپف و آپنه خواب کمک میکند. |
| آمادهسازی برای ارتودنسی ثابت | اصلاح تراز فک و ایجاد فضای مناسب برای حرکت دندانها، که به نتایج بهتر و کوتاهتر شدن دوره درمان کمک میکند. |

عوارض احتمالی نصب هایرکس ارتودنسی
عوارض جانبی استفاده از دستگاه هایرکس ارتودنسی، که معمولاً موقت هستند، عبارتند از:
- درد و احساس ناراحتی در دندانها و فک: این مشکل به دلیل فشاری است که دستگاه وارد میکند. شدت آن معمولا در روزهای ابتدایی بیشتر است اما با مصرف مسکنهای ساده قابل کنترل خواهد بود.
- تغییر در نحوه صحبت کردن: وجود دستگاه در دهان ممکن است باعث شود تلفظ بعضی کلمات سختتر شود، اما جای نگرانی نیست؛ اغلب افراد بعد از چند هفته به آن عادت میکنند.
- تحریک یا التهاب لثه و بافتهای داخلی دهان: این مورد را میتوان با رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهانشویه مناسب تا حد زیادی کاهش داد.
- افزایش احتمال پوسیدگی دندان و بوی نامطبوع دهان: به دلیل تجمع پلاک و باقیمانده غذا در اطراف دستگاه، مسواکزدن مرتب و استفاده از نخ دندان اهمیت بیشتری پیدا میکند.
- تغییرات استخوان فک (بسیار نادر): در استفاده طولانی مدت ممکن است تغییراتی در استخوان فک ایجاد شود که نیاز به بررسی منظم توسط دندانپزشک دارد تا در صورت بروز مشکل، به موقع کنترل شود.
پیشنهاد مطالعه: درمان آفت دهان در ارتودنسی
جمع بندی
هایرکس ارتودنسی برای افراد مختلف راه حل مناسبی ارائه میدهد. این دستگاه با استفاده از پلاک اختصاصی خود، به بهبود نظم دندانها و ایجاد فضای مناسب برای رشد آنها کمک میکند. هایرکس ارتودنسی دندان، یکی از روشهای مهم در ارتودنسی دندان برای اصلاح فک و دندانها است که به دلیل نتایج اثربخش و ماندگاری، بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد.
این وسیله با قرارگیری روی سقف دهان و استفاده از پیچهای خود، به تدریج موجب افزایش فضای فک میشود. تغییرات ایجاد شده توسط این دستگاه، هم در ظاهر و هم در ساختار فک تاثیر میگذارند. استفاده صحیح از هایرکس ارتودنسی و رعایت توصیههای دندانپزشک، میتواند فرآیند درمان را تسهیل کند و به نتایج مطلوبتری منجر شود.
مزایای استفاده از دستگاه هایرکس شامل بهبود تقارن دندانها، کاهش فشار اضافی بر دندانهای دیگر و جلوگیری از مشکلات جدیتر در آینده میباشد. این روش با حفظ سلامت دهان و بهبود ظاهر دندانها، به رضایت افراد کمک میکند. هایرکس ارتودنسی دندان نیازمند مراقبت و پیگیری دقیق است تا نتایج طولانیمدت و موثری به دست آید.
سوالات متداول
1. هایرکس ارتودنسی چیست؟
هایرکس ارتودنسی یک دستگاه ارتودنسی ثابت در دهان است که برای گسترش قوس فکی بالا به کار میرود. این دستگاه باعث باز شدن آهسته و کنترلشده فک بالا میشود تا فضای بیشتری برای دندانها ایجاد شود.
2. چرا از هایرکس ارتودنسی استفاده میشود؟
هایرکس ارتودنسی برای حل مشکلاتی مانند تنگی فک بالا، تراکم دندانها و نقص در تراز دندانها استفاده میشود. این ابزار به بهبود تنفس و رفع مشکلات گفتاری نیز کمک میکند.
3. پلاک هایرکس ارتودنسی چگونه کار میکند؟
پلاک هایرکس ارتودنسی با ایجاد فشار ملایمی بر روی فک بالا عمل میکند. این فشار به تدریج منجر به باز شدن درزهای فکی و گسترش ساختاری فک میشود.
4. عوارض جانبی هایرکس ارتودنسی چیست؟
عوارض جانبی ممکن است شامل احساس ناراحتی کوتاهمدت، تحریک لثهها و افزایش موقت در میزان بزاق باشد. این عوارض معمولاً به زودی برطرف میشوند.
5. جایگزینهای هایرکس ارتودنسی چیست؟
در برخی موارد، درمانهای جایگزین ممکن است شامل ارتودنسی متحرک، جراحی فک و یا درمانهای دیگر ارتودنسی باشد که توسط متخصص پیشنهاد میگردد.




