در دوران ارتودنسی، تمیز نگه داشتن دندانها به خاطر براکتها و سیمها کار واقعا راحتی نیست. به همین دلیل خیلیها سراغ روشهای خانگی مثل استفاده از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی میروند تا دندانهایشان سفیدتر بماند. البته که جوش شیرین میتواند لکههای سطحی را کم کند، اما اگر درست استفاده نشود، ممکن است باعث سایش دندان یا تضعیف و کنده شدن براکتها شود.
اما بهترین راهکار برای این مواقع چیست؟
برای دریافت اطلاعات دقیقتر و یک برنامه مراقبتی مناسب برای شرایط خودتان، میتوانید از مشاوره تخصصی و رایگان ما استفاده کنید.
کافیست همین حالا فرم مشاوره رایگان رو پر کنید تا خانم دکتر ایلناز حاج همتی شما را راهنمایی کنند!
عوارض جوش شیرین برای دندان ارتودنسی
شاید جوش شیرین در شرایط عادی به عنوان یک جرمگیر خوب برای دندان ما و شما شناخته شود، اما وقتی صحبت از دندانهای ارتودنسی میشود، شرایط کاملا متفاوت است. ترکیب جوش شیرین با دندانهای ارتودنسی شده یا بهتر است بگوییم سیم پیچی شده، میتواند عوارض ناخواستهای به همراه داشته باشد. که در ادامه به تاثیرات جوش شیرین برای دندان ارتودنسی شده خواهیم پرداخت.
پیشنهاد مطالعه: مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی
1. آسیب به مینای دندان و افزایش خطر پوسیدگی در اثر مصرف جوش شیرین
مینای دندان، لایه محافظ و بیرونی دندان است که در برابر عوامل خارجی بسیار مقاوم است اما در عین حال میتواند ساییده شود. جوش شیرین (بیکربنات سدیم) یک ماده ساینده (Abrasive) محسوب میشود. وقتی شما از خمیر جوش شیرین برای مسواک زدن استفاده میکنید، ذرات ریز آن مانند یک سمباده بسیار نازک عمل کرده و لکههای سطحی را از روی مینای دندان برمیدارند که در دراز مدت عوارض خاص خود را دارد.
حالا این فرآیند را در کنار براکتهای ارتودنسی تصور کنید. اطراف پایههای براکت، تمیز کردن دندان با دشواری انجام میشود و تجمع پلاک در این نواحی یک چالش همیشگی خواهد بود. اگر در این شرایط از جوش شیرین استفاده کنید، دو مشکل اصلی ایجاد میشود:
- سایش ناهموار مینای دندان: سایندگی جوش شیرین میتواند به ویژه در لبههای براکتها که تماس مستقیم با مسواک دارند، باعث ایجاد خراشهای ریزی روی مینای دندان شود.
- افزایش خطر دکلسیفیکاسیون (White Spots): دکلسیفیکاسیون یا ایجاد لکههای سفید رنگ روی دندان، اولین نشانه پوسیدگی در دوران ارتودنسی است. این لکهها در واقع مناطقی از مینای دندان هستند که کلسیم و فسفات خود را از دست دادهاند.
به طور خلاصه عرض کنیم، در حالی که به دنبال سفید کردن دندانها هستید، ممکن است با استفاده از جوش شیرین، در واقع مسیر را برای پوسیدگی و ایجاد لکههای دائمی سفید هموار کنید.
2. احتمال بروز حساسیت و واکنشهای آلرژیک ناشی از جوش شیرین
عارضه دوم در اثر استفاده از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی شده شما بروز حساسیت است. بیکربنات سدیم دارای pH قلیایی (حدود 8 تا 9) است. این خاصیت قلیایی میتواند تعادل طبیعی محیط دهان را به هم بزند. دهان ما دارای اکوسیستم پیچیدهای از باکتریهای مفید و مضر است که در یک pH خنثی (حدود 7) به بهترین شکل عمل میکنند.
مصرف مداوم یا تماس طولانی مدت جوش شیرین با بافتهای نرم دهان مانند لثه میتواند منجر به تحریک و التهاب شود. افرادی که لثههای حساستری دارند یا در دوران ارتودنسی دچار التهاب لثه شدهاند، که در مقالات قبلی بطور مفصل درباره التهاب لثه در ارتودنسی صحبت کردهایم؛ حال ممکن است این تحریک را شدیدتر حس کنند. علائم آن میتواند شامل قرمزی، سوزش و حتی خونریزی خفیف لثه باشد.
پیشنهاد مطالعه: علت و درمان خارش لثه در ارتودنسی
3. جدا شدن سیمها و براکتهای ارتودنسی به دلیل استفاده از جوش شیرین
عارضه مهم بعدی در اثر استفاده از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی شما احتمال جدا شدن براکتهاست. براکتها با استفاده از چسبهای دندانپزشکی مخصوصی (کامپوزیت) به سطح دندان متصل میشوند. این چسبها برای تحمل نیروهای ارتودنسی طراحی شدهاند، اما در برابر نیروهای فیزیکی جانبی نامناسب و آسیب پذیرند.
در واقع وقتی شما از خمیر جوش شیرین استفاده میکنید، به دلیل بافت زبر و دانه دانه آن، ممکن است ناخودآگاه فشار بیشتری هنگام مسواک زدن وارد کنید. این فشار، اگر به صورت خط کشیدن شدید مسواک روی براکتها باشد، میتواند باعث ایجاد لقی در براکتها شود. که در صورت لق شدن و یا کنده شدن براکت میتوانید روی کمک ما حساب کنید و با شماره گیری 02146019129 از ما راهنمایی آن هم بصورت رایگان دریافت کنید.
4. ماندگاری کوتاه مدت سفیدی دندان با جوش شیرین
نکته جالب ماجرا آنجاست که اثر سفید کنندگی جوش شیرین صرفا موقتی است. این ماده با ساییدن فیزیکی، لکههای خارجی ناشی از مصرف قهوه، چای یا سیگار را از روی مینای دندان برمیدارد. این یعنی جوش شیرین هیچ تاثیری بر رنگ اصلی دندان (رنگ عاج) ندارد، زیرا نمیتواند به عمق ساختار مینا نفوذ کند.
این سفیدی موقتی است و به محض توقف مصرف جوش شیرین بر دندان ارتودنسی، لکهها دوباره شروع به تجمع میکنند. در حالی که ریسکهای بلند مدتی مانند آسیب به مینا و پوسیدگی باقی میماند. بنابراین، شما یک مزیت کوتاه مدت را در قبال به خطر انداختن سلامت دندانها و موفقیت درمان ارتودنسی خود معاوضه میکنید.
چرا نباید از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی استفاده کرد؟
با توجه به موارد ذکر شده، دلایل اصلی پرهیز از جوش شیرین در دوران ارتودنسی را میتوان در یک جدول خلاصه کرد:
ریسک اصلی | توضیح تخصصی | تاثیر مستقیم بر درمان ارتودنسی |
| سایش مینای دندان | ذرات ساینده جوش شیرین خراشهای میکروسکوپی روی مینا ایجاد میکنند. | افزایش احتمال ایجاد لکههای سفید دائمی (دکلسیفیکاسیون) و پوسیدگی در اطراف براکتها. |
| شل شدن براکتها | فشار مکانیکی ناشی از مسواک زدن با خمیر زبر جوش شیرین به چسب براکت آسیب میزند. | توقف حرکت دندان، طولانی شدن دوره درمان و نیاز به مراجعات اضافی. |
| تحریک لثه | pH بالای جوش شیرین تعادل محیط دهان را به هم میزند و بافتهای نرم را تحریک میکند. | ایجاد درد، ناراحتی و التهاب لثه که مراقبتهای ارتودنسی را دشوارتر میکند. |
| سفیدکنندگی موقت | اثر جوش شیرین فقط بر روی لکههای سطحی است و ماندگاری ندارد. | یک مزیت کوتاهمدت در برابر خطرات بلندمدت و دائمی برای سلامت دندان. |
در مجموع نظر خانم دکتر ایلناز حاج همتی، دکتر متخصص ارتودنسی متحرک در تهران بر این است که استفاده از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی شما مضر است و هدف اصلی که ارتودنسی است را به خطر میاندازد.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای ورزش با ارتودنسی دندان
جمع بندی
تصمیم برای استفاده از جوش شیرین برای دندان ارتودنسی، با وجود شهرت آن به عنوان یک سفید کننده طبیعی، یک تصمیم پرریسک است. سایندگی این ماده میتواند به مینای دندان در اطراف براکتها آسیب جدی بزند، خطر پوسیدگی و ایجاد لکههای سفید دائمی را افزایش دهد و حتی باعث شل شدن تجهیزات ارتودنسی و طولانی شدن درمان شود. در حالی که اثر سفید کنندگی آن نیز کاملا سطحی و موقتی است.
در طول درمان ارتودنسی، بهترین رویکرد، پایبندی به یک روتین بهداشتی دقیق و تخصصی است. این شامل استفاده از مسواک نرم، خمیردندانهای فلوئایددار و غیرساینده، نخ دندان مخصوص ارتودنسی و واترجت است.
پس از اتمام دوره درمان و جدا شدن براکتها، میتوانید برای سفید کردن دندانهای خود از روشهای تخصصی و ایمن که توسط دندانپزشک توصیه میشود، استفاده کنید. سلامت دندانهای شما یک سرمایهگذاری بلند مدت است و ما در مجموعه تخصصی دکتر حاج همتی برای حفاظت از این سرمایه در کنار شما هستیم.
با جدیدترین متدهای ارتودنسی و نظارت مستقیم دکتر حاج همتی، به بهترین نتیجه درمانی برسید. برای تعیین وقت مشاوره تخصصی همین الان اقدام کنید: 02146019129 – 09305155012
زیبایی دندانها اتفاقی نیست، نتیجه یک تصمیم درست است!
سوالات متداول
1. چگونه جوش شیرین به مینای دندانهای ارتودنسی آسیب میزند؟
جوش شیرین به دلیل خاصیت سایندگی میتواند به مینای دندانها آسیب رسانده و باعث ضعیف شدن آن شود. این کار باعث افزایش خطر پوسیدگی میشود، خصوصاً در دندانهایی که به دلیل ارتودنسی به دقت بیشتری نیاز دارند.
2. آیا استفاده از جوش شیرین باعث حساسیت یا واکنشهای آلرژیک میشود؟
بله، برخی از افراد ممکن است به جوش شیرین حساسیت داشته باشند که باعث التهاب لثهها یا دیگر واکنشهای آلرژیک میشود. هنگام استفاده از هر محصول خانگی، به واکنش بدن خود توجه داشته باشید.
3. چرا جوش شیرین ممکن است باعث جدا شدن سیمها و براکتهای ارتودنسی شود؟
خاصیت سایندگی جوش شیرین میتواند به چسبهایی که براکتها را نگه میدارند، آسیب بزند. این جوششیرین ممکن است منجر به کاهش چسبندگی و جدا شدن براکتها و سیمها شود.
4. آیا جوش شیرین واقعا دندانها را سفید میکند؟
جوش شیرین ممکن است سفیدی دندان را به طور موقت بهبود دهد اما استفاده مداوم باعث فرسایش مینای دندان و در نتیجه زردی بیشتر میشود. محصولات تخصصی دندانپزشکی معمولاً برای سفیدی طولانیمدت بهتر هستند.
