آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه انواع براکت ارتودنسی می‌توانند لبخندی زیبا و دندان‌هایی منظم را برای شما به ارمغان آورند؟ براکت‌ها به عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای درمان ارتودنسی، نقش حیاتی در حرکت دادن دندان‌ها و جایگذاری صحیح آنها ایفا می‌کنند.
اما آیا می‌دانید انواع مختلف براکت‌ها چیستند و هر کدام چه ویژگی‌هایی دارند؟ در این مقاله با انواع براکت‌های ارتودنسی دندان و کاربردهای آنها آشنا خواهیم شد و به توضیحات دکتر ایلناز حاج همتی، یکی از متخصصان ارتودنسی در غرب تهران، خواهیم پرداخت تا بهترین انتخاب را برای درمان ارتودنسی خود داشته باشید.
رزرو وقت و مشاوره رایگان
براکت ارتودنسی چیست و چگونه عمل می‌کند؟
براکت ارتودنسی یکی از اجزای اصلی بریس‌های سنتی است که نقش کلیدی در تنظیم موقعیت دندان‌ها ایفا می‌کند. این ابزار کوچک و مربعی‌شکل، معمولا از جنس فلز ساخته شده و به کمک چسب دندانپزشکی مخصوص، به دندان‌های بالا و پایین بیمار متصل میشود. این چسب خاص به گونه‌ای طراحی شده که براکت‌ها را در طول دوره درمان محکم نگه دارد.
براکت‌ها به همراه سیم ارتودنسی که از میان شیارهای آنها عبور می‌کند، فشار کنترل‌شده‌ای را به دندان‌ها وارد کرده و با گذر زمان، آنها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کنند. این فرآیند نه تنها به زیبایی لبخند کمک می‌کند، بلکه مشکلات دیگری مانند شلوغی دندان‌ها، کجی، بیرون‌زدگی، فاصله بین دندان‌ها و حتی ناهماهنگی بایت (اوربایت، دیپ بایت یا آندربایت) را نیز برطرف می‌سازد.
همچنین بخوانید: ارتودنسی فک بالا چیست و چه انواعی دارد؟
در طول درمان، براکت‌ها به طور مداوم بر روی دندان‌ها باقی می‌مانند و تنها در صورت تکمیل درمان یا بروز مشکلی نظیر شل شدن یا شکستگی، توسط متخصص ارتودنسی تعمیر یا تعویض می‌شوند.
براکت‌های مختلفی برای رفع نیازهای درمانی متنوع وجود دارند. در میان آنها، براکت‌های فلزی سنتی رایج‌ترین نوع هستند. همچنین، گزینه‌های دیگری مانند براکت‌های لینگوال نیز وجود دارند که در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند و برای کسانی که تمایل دارند بریس‌هایشان کمتر دیده شود، انتخابی ایده‌آل محسوب می‌شوند.
براکت ارتودنسی، اولین گام در مسیر درمان با بریس‌ها است که راه را برای دستیابی به دندان‌هایی مرتب و لبخندی جذاب هموار می‌کند.
بررسی انواع براکت ارتودنسی
براکت‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین اجزای بریس‌های ارتودنسی، نقشی کلیدی در اصلاح موقعیت دندان‌ها و ایجاد لبخندی زیبا ایفا می‌کنند. بریس‌ها از ترکیب براکت‌ها و سیم‌های قوسی تشکیل می‌شوند که با همکاری یکدیگر فشار کنترل‌شده‌ای را به دندان‌ها وارد کرده و آنها را به محل صحیح هدایت می‌کنند. براکت‌ها معمولاً از جنس فلز ساخته می‌شوند، اما انواع دیگری از براکت‌ها نیز وجود دارند که متناسب با نیاز و سلیقه افراد طراحی شده‌اند. انواع براکت ارتودنسی و ویژگی‌های منحصربه‌فرد آنها شامل:
براکت فلزی: انتخابی کلاسیک و مقاوم: براکت فلزی رایج‌ترین و قدیمی‌ترین نوع براکت است که از فلزات بادوامی نظیر استیل ضدزنگ، کبالت، کروم، تیتانیوم، طلا یا کامپوزیت ساخته میشود. این براکت‌ها به کمک چسب‌های مخصوص روی دندان‌ها قرار می‌گیرند و با سیمی که از میان آنها عبور می‌کند، دندان‌ها را به آرامی حرکت می‌دهند.
برای افرادی که به دنبال درمانی اقتصادی و مقاوم هستند، براکت فلزی همچنان بهترین گزینه محسوب میشود. با وجود عملکرد ساده، کش‌های رنگی که در اطراف براکت‌ها قرار می‌گیرند، می‌توانند ظاهر آن را جذاب‌تر کنند.
براکت سرامیکی: زیبا و نامحسوس: براکت‌های سرامیکی به دلیل ظاهر طبیعی و تطابق با رنگ دندان‌ها، گزینه‌ای محبوب برای افرادی هستند که نمی‌خواهند بریس‌هایشان جلب توجه کنند. این براکت‌ها از مواد سرامیکی یا پلاستیکی هم‌رنگ دندان ساخته شده‌اند و ظاهری ظریف و زیبا ارائه می‌دهند.
هرچند براکت‌های سرامیکی از نظر عملکرد مشابه براکت‌های فلزی هستند، اما اصطکاک بالاتر آنها ممکن است مدت زمان درمان را کمی افزایش دهد. با این حال، این براکت‌ها برای افرادی که به زیبایی و عدم جلب توجه اهمیت می‌دهند، انتخابی ایده‌آل است.
براکت لینگوال: مخفی و حرفه‌ای: براکت‌های لینگوال که به عنوان ارتودنسی مخفی نیز شناخته می‌شوند، در پشت دندان‌ها نصب می‌شوند و به همین دلیل از دید دیگران پنهان هستند. این نوع براکت به صورت سفارشی برای هر فرد طراحی شده و مناسب کسانی است که در محیط‌های حرفه‌ای یا تجاری فعالیت دارند و به دنبال گزینه‌ای نامحسوس هستند.
با وجود مزایای ظاهری، براکت‌های لینگوال یکی از انواع براکت ارتودنسی ممکن است در ابتدا باعث سختی در تکلم شوند و تنظیم آنها برای ارتودنتیست‌ها دشوار باشد. به همین دلیل، این نوع براکت کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً برای موارد خاص پیشنهاد میشود.
براکت دیمون: تکنولوژی مدرن در ارتودنسی: براکت‌های دیمون جدیدترین نسل براکت‌های ارتودنسی هستند که بدون نیاز به کش‌های ارتودنسی عمل می‌کنند. این براکت‌ها با مکانیزم چفت‌شونده طراحی شده‌اند و علاوه بر کاهش نیاز به مراجعه مکرر به ارتودنتیست، ظاهری زیباتر و عملکردی کارآمدتر ارائه می‌دهند.
از آنجا که براکت‌های دیمون نیازی به تنظیم دستی مداوم ندارند، تجربه‌ای راحت‌تر را برای بیمار فراهم می‌کنند. هرچند هزینه این نوع براکت‌ها نسبت به سایر گزینه‌ها بیشتر است، اما برای افرادی که به دنبال تکنولوژی پیشرفته و راحتی بیشتر هستند، انتخابی ارزشمند خواهد بود.
براکت‌های ارتودنسی در انواع مختلف طراحی شده‌اند تا متناسب با نیازها و انتظارات گوناگون باشند. انتخاب نوع مناسب براکت بستگی به اولویت‌های فردی، شرایط دندان‌ها و مشاوره با متخصص ارتودنسی دارد. هر کدام از این براکت‌ها با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، مسیری هموارتر برای دستیابی به لبخندی زیبا و سالم فراهم می‌کنند.
همچنین بخوانید: کش ارتودنسی برای چیست؟
کاربرد انواع براکت ارتودنسی
براکت‌های ارتودنسی تنها وظیفه نگهداری سیم یا آرچ‌وایر را بر عهده ندارند، بلکه با طراحی خاص خود، حرکات دندان‌ها را به‌صورت هدفمند و کاملاً کنترل‌شده هدایت می‌کنند. این ابزار کوچک باعث میشود دندان‌ها به آرامی و با دقت در امتداد سیم‌ها حرکت کنند و فرآیند اصلاح موقعیت آنها به شکلی کارآمد انجام شود.
براکت‌ها به همراه سیم‌ها و باندهای ارتودنسی، سیستم یکپارچه‌ای را تشکیل می‌دهند که متخصص ارتودنسی از آن برای تنظیم زاویه و موقعیت دندان‌ها استفاده می‌کند. باندهای ارتودنسی، حلقه‌های فلزی باریکی هستند که معمولاً از استیل ضدزنگ ساخته شده و برای تثبیت اتصالات ارتودنسی به دندان‌ها به کار می‌روند.
وظیفه اصلی باندها اصلاح موقعیت بایت و رساندن آن به حالت ایده‌آل است. در حقیقت، براکت‌ها تا زمانی که بایت به درستی تنظیم نشده باشد، بر روی دندان‌ها باقی می‌مانند. بنابراین، استفاده صحیح از این ابزارها نقش مهمی در کاهش مدت زمان درمان و تسریع روند اصلاح دندان‌ها دارد.
در طرح ارتودنسی، هر دندان یک براکت اختصاصی دارد که به‌طور دقیق برای آن طراحی شده است. این براکت‌ها دارای دهانه‌ای هستند که سیم ارتودنسی از میان آن عبور کرده و محکم میشود. برخی از براکت‌ها نیز به قلاب‌های اضافی مجهز هستند که برای استفاده از نوارهای الاستیک طراحی شده‌اند.
نوارهای الاستیک که به نام نوارهای لاستیکی نیز شناخته می‌شوند، حلقه‌های کوچکی از جنس لاستیک هستند که اطراف براکت‌ها قرار می‌گیرند. این نوارها وظیفه دارند سیم کمانی را در موقعیت مناسب نگه دارند و در طول درمان از حرکت ناخواسته سیم جلوگیری کنند.
انواع براکت ارتودنسی با ترکیب عملکرد دقیق خود با سایر اجزای سیستم ارتودنسی، نقش مهمی در اصلاح موقعیت دندان‌ها و بهبود بایت ایفا می‌کنند. طراحی خاص این ابزارها باعث میشود که حرکات دندان‌ها به شکلی کارآمد و کنترل‌شده انجام شود و درمان ارتودنسی در کمترین زمان ممکن به نتیجه برسد. استفاده صحیح و دقیق از براکت‌ها، کلید موفقیت در دستیابی به لبخندی سالم و زیبا است.
بهترین نوع براکت ارتودنسی کدام است؟
انتخاب بهترین براکت ارتودنسی بستگی به عوامل مختلفی مانند شرایط دندانی بیمار، نیازهای درمانی، ترجیحات فردی و بودجه دارد. در اینجا، براکت‌ها را از جنبه‌های مختلف بررسی کرده‌ایم تا با ویژگی‌ها و مزایای هر نوع آشنا شوید و بهترین گزینه را انتخاب کنید.
1. بهترین براکت از نظر دوام: براکت‌های فلزی از نظر استحکام و دوام، بهترین انتخاب محسوب می‌شوند. این براکت‌ها تقریباً غیرقابل شکست هستند و به نگهداری کمتری نیاز دارند. به همین دلیل، برای کودکان که معمولاً فعالیت‌های زیادی دارند، بسیار مناسب‌اند.
براکت‌های سرامیکی نیز دوام خوبی دارند، اما معمولاً هزینه بیشتری نسبت به نوع فلزی دارند. در مقابل، براکت‌های پلاستیکی یا رزینی به دلیل ظرافت بیشتر، دوام کمتری داشته و احتمال شکستن یا جدا شدن آنها در طول درمان بیشتر است. این موضوع می‌تواند باعث ناراحتی بیمار و افزایش نیاز به تعمیرات توسط ارتودنتیست شود.
2. بهترین براکت از نظر زیبایی‌شناسی: از نظر ظاهر و زیبایی، براکت‌های سرامیکی شفاف، به‌ویژه مدل‌های برند یاقوت کبود (Sapphire)، برتری دارند. این براکت‌ها تقریباً نامرئی بوده و به دلیل شباهت به شیشه، در طول زمان تغییر رنگ نمی‌دهند و ظاهر زیبای خود را حفظ می‌کنند.
البته در برندهای متفرقه، اگر بیمار به بهداشت دهان توجه کافی نکند و مصرف مکرر مواد غذایی رنگ‌زا مانند قهوه یا چای داشته باشد، ممکن است براکت‌ها کمی تغییر رنگ دهند.
3. بهترین براکت از نظر چسبندگی: براکت‌های فلزی از نظر چسبندگی به دندان‌ها، عملکرد بسیار بهتری دارند و همین ویژگی آنها را برای ارتودنسی کودکان مناسب کرده است. کودکان معمولاً با حرکات زیاد، احتمال آسیب به براکت‌ها را افزایش می‌دهند، اما چسبندگی قوی براکت‌های فلزی مانع از جدا شدن آنها میشود.
انواع براکت سرامیکی مدرن نیز با طراحی‌های جدید، قدرت اتصال بالاتری پیدا کرده‌اند و گزینه مناسبی برای بزرگسالان محسوب می‌شوند.
4. بهترین براکت از نظر راحتی بیمار: راحتی براکت‌ها بیشتر به کیفیت ساخت آنها وابسته است تا جنس مواد استفاده‌شده. براکت‌های باکیفیت دارای لبه‌های صاف و پولیش‌شده هستند که کمترین ساییدگی را در دهان ایجاد می‌کنند.
توجه داشته باشید که در ابتدای درمان ارتودنسی، احساس ناراحتی طبیعی است، زیرا بدن به وجود جسم خارجی در دهان عادت ندارد. با گذشت زمان، این ناراحتی کاهش می‌یابد.
5. بهترین براکت از نظر بهداشت: براکت‌های فلزی به دلیل رنگ تیره خود، در حفظ بهداشت و ظاهر مناسب راحت‌تر هستند. آنها زردی احتمالی لیگاچورها یا نوارهای الاستیکی را پنهان می‌کنند و بیمار نگرانی کمتری از تغییر رنگ دارد.
در مقابل، براکت‌های سرامیکی نیاز به مراقبت بیشتری دارند. زیرا اگر بندهای پلاستیکی آنها زرد شوند، تغییر رنگ کاملاً قابل مشاهده خواهد بود و بر ظاهر بیمار تأثیر می‌گذارد.
6. بهترین براکت از نظر قیمت: براکت‌های فلزی معمولی مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه هستند و قیمت کمتری نسبت به سایر انواع براکت دارند. البته باید توجه داشت که کیفیت مواد استفاده‌شده و گواهینامه‌های استاندارد این براکت‌ها تضمین شود.
همچنین بخوانید: درمان جلو بودن فک بالا در بزرگسالان
با توجه به انواع براکت ارتودنسی می‌توان گفت، براکت‌های سرامیکی و براکت‌های خودتنظیم‌شونده (دیمون) از گران‌ترین گزینه‌ها هستند. مدل‌های دیمون سرامیکی به دلیل مزایای خود، قیمت بالاتری دارند.
7. بهترین براکت از نظر سرعت درمان: در این مورد، جنس براکت اهمیت زیادی ندارد و طراحی آن تأثیر بیشتری در سرعت درمان دارد. براکت‌های خودتنظیم‌شونده یا دیمون بهترین انتخاب هستند، زیرا می‌توانند مدت زمان درمان را کاهش دهند و تعداد جلسات مراجعه به ارتودنتیست را کم کنند.
این نوع براکت‌ها معمولاً از جنس فلز هستند، اما مدل‌های سرامیکی آنها نیز موجود است که از نظر زیبایی‌شناسی برتری دارند.
انتخاب بهترین براکت ارتودنسی بستگی به اولویت‌ها و شرایط بیمار دارد. برای کسانی که دوام و چسبندگی اهمیت دارد، براکت‌های فلزی گزینه‌ای عالی هستند. اگر زیبایی اولویت باشد، براکت‌های سرامیکی شفاف مناسب‌ترند. همچنین براکت‌های خودتنظیم‌شونده برای کاهش مدت زمان درمان انتخاب ایده‌آلی هستند. برای تصمیم‌گیری بهتر، حتماً با متخصص ارتودنسی کودکان در غرب تهران مشورت کنید تا بهترین گزینه را بر اساس نیازهای شما پیشنهاد دهد.
کلام پایانی
انواع براکت ارتودنسی فلزی، سرامیکی، پلاستیکی و خودتنظیم‌شونده (دیمون) طراحی شده‌اند تا نیازهای متنوع بیماران را برآورده کنند. انتخاب مناسب‌ترین نوع براکت به عواملی مانند شرایط دندانی، اولویت‌های زیبایی، بودجه و مدت زمان مورد انتظار برای درمان بستگی دارد. با این حال، برای انتخاب دقیق و اطمینان از بهترین نتیجه، مشاوره با متخصصان ارتودنسی ضروری است.
دکتر ایلناز حاج همتی به‌عنوان یکی از بهترین متخصص ارتودنسی متحرک در تهران، با دانش و تجربه خود آماده ارائه مشاوره و راهنمایی برای انتخاب بهترین براکت متناسب با شرایط شما است. ایشان با استفاده از تکنیک‌های مدرن و براکت‌های باکیفیت، خدماتی دقیق و مؤثر ارائه می‌دهند.
برای مشاوره رایگان و رزرو نوبت با شماره‌های 02146019129 | 09305155012 تماس بگیرید.
سوالات متداول
- کدام نوع براکت برای کودکان مناسب‌تر است؟
براکت‌های فلزی به دلیل دوام بالا و چسبندگی قوی، بهترین انتخاب برای کودکان هستند. این نوع براکت‌ها مقاوم بوده و احتمال جدا شدن یا شکستن آنها کمتر است.
- آیا براکت‌های سرامیکی رنگ می‌گیرند؟
براکت‌های سرامیکی باکیفیت معمولاً رنگ نمی‌گیرند، اما بندهای پلاستیکی آنها ممکن است با مصرف مواد غذایی رنگ‌زا مانند چای یا قهوه تغییر رنگ دهند. رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند این مشکل را کاهش دهد.
- هزینه براکت‌های ارتودنسی چقدر است؟
هزینه براکت‌ها به نوع و برند آنها بستگی دارد. براکت‌های فلزی معمولاً ارزان‌تر هستند، در حالی که براکت‌های سرامیکی و خودتنظیم‌شونده هزینه بیشتری دارند. مشاوره با ارتودنتیست می‌تواند هزینه دقیق را مشخص کند.
- براکت‌های خودتنظیم‌شونده چه مزایایی دارند؟
براکت‌های دیمون (خودتنظیم‌شونده) مدت زمان درمان را کاهش داده و نیاز به مراجعه مکرر به ارتودنتیست را کم می‌کنند. این نوع براکت‌ها معمولاً برای بیمارانی که سرعت درمان برایشان اهمیت دارد، گزینه‌ای ایده‌آل هستند.
- آیا درمان با براکت ارتودنسی دردناک است؟
در ابتدای درمان یا پس از تنظیم براکت‌ها، ممکن است بیمار کمی ناراحتی یا درد خفیف احساس کند. این احساس معمولاً موقتی است و با گذشت چند روز کاهش می‌یابد. استفاده از مسکن‌های معمولی در این مدت می‌تواند کمک‌کننده باشد.
